از تقسيمات علم، تقسيم آن به نظرى و عملى است: علم نظری، دانشى است كه به دنبال آن كمالى حاصل شود، مانند علم به موجودات. علم عملی، دانشى است كه با عمل كردن بر طبق آن، كمال، حاصل مى‌شود، مانند علم به عبادات.
علاوه بر علوم ياد شده كه اكتسابى است، برخى علوم از راه مکاشفه و بدون واسطه و با اشراق الهى براى برخى نفوس حاصل مى‌شود كه از آن به «علم لدنّى» تعبير شده است.
از نظر بعضى، ادراك، شعور، تصوّر، حفظ، تذكّر، ذكر، معرفت، فهم، فقه، عقل، حكمت و ... هم معنا و مترادف با «علم» است.
[۹]فخررازی، محمد بن عمر، التفسير الكبير، ج ۲۱، ص ۱۲۷-۱۲۸.
در اين عنوان، مطلق علم مورد نظر است و آیاتی معرفی می‌شوند که در آنها از واژه‌هاى «علم»، «سمع» و مشتقّات آنها و نيز برخى تعبيرات كه مفيد معناى علم بوده استفاده شده و به عناوین مترادف و مرتبط با عنوان مزبور، نيز ارجاع شده است.
